Bijlage 6: Toelichting uitvoering doelen op Passend Onderwijs
In een brief aan alle besturen voor voortgezet onderwijs heeft minister Slob in november 2021 informatie verstrekt over een aantal maatschappelijke thema’s, waarover in het jaarverslag moet worden gerapporteerd, over de doelen waarvoor middelen zijn ingezet en de resultaten die daarmee zijn behaald. Eén van deze thema’s was passend onderwijs. In de managementrapportage zijn de scholen verzocht een toelichting te geven aan de hand van de volgende vragen:
Geef een toelichting op de doelen in het kader van passend onderwijs waarvoor de middelen vanuit de lumpsum zijn uitgegeven.
Geef een toelichting hoe, in samenwerking met stakeholders, tot de doelen gekomen is.
Hoe wordt geborgd dat het ondersteuningsaanbod in de school op papier aansluit op de praktijk?
De antwoorden van de scholen zijn hieronder samengevat per samenwerkingsverband passend onderwijs.
VO-25-07 Stichting Samenwerkingsverband VO-ROC Nijmegen en omgeving
Het uitgangspunt van het beleid van het Samenwerkingsverband ten aanzien van Passend Onderwijs is, dat de docenten van de aangesloten scholen de basisaanpak in de klas moeten vergroten. Dat betekent dat docenten vaardiger moeten worden om bredere ondersteuning te bieden binnen hun vakles. Hierop wordt geïnvesteerd. De middelen zijn verder onder andere ingezet voor de benoeming van specifieke functionarissen, de inzet van trainers en professionalisering. In afstemming met het samenwerkingsverband en scholen in de regio worden gezamenlijke thema’s geïnventariseerd en omgezet in doelen voor de scholen/locaties.
Zowel individuele trajecten als na trainingen en studiedagen wordt geëvalueerd.
VO-30-01 Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs Bergen op Zoom e.o
De ondersteuning binnen het onderwijs wordt zoveel mogelijk afgestemd op de behoefte van de leerling. De middelen zijn ingezet om de basisondersteuning te verstevigen en verbeteren en om leerlinggericht maatwerk te leveren waar nodig.
De lijnen tussen de interne ondersteuning en stakeholders zijn kort. Doelen worden vastgelegd in samenspraak met alle partijen.
Door continue evaluatie met schriftelijke verslaglegging met leerlingen/ouders, medewerkers en externen wordt de inzet van ondersteuning gevolgd. Bij constatering van discrepantie tussen de benodigde zorg en uitgevoerde zorg wordt deze weer op elkaar afgestemd. Vanuit kwaliteitszorg op de scholen zelf alsook vanuit het samenwerkingsverband wordt er gemonitord op basis van verantwoordingen en op basis van evaluaties.
VO-30-02 Samenwerkingsverband VO in de regio Roosendaal
De doelen van de scholen zijn vastgelegd in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband wat per 1 augustus 2021 is vastgesteld. Uit de lumpsum zijn middelen besteed aan de benodigde basisondersteuning. De scholen kennen van oudsher een uitgebreide zorgstructuur waarbij ze gebruikmaken van o.a. zorgcoördinatoren, trajectbegeleiders, schoolmaatschappelijk werk, logopedisten en orthopedagogen/psychologen. Daarbij kunnen ze bovendien terugvallen op de experts die in dienst zijn van het samenwerkingsverband zelf.
De doelen zijn samen met van de zorgcoördinatoren van het samenwerkingsverband, de schooldirecteuren, het bestuur en de ondersteuningsplanraad vastgesteld. Op de scholen zelf én door het samenwerkingsverband vindt er monitoring plaats vanuit het oogpunt van kwaliteitszorg. Dit gebeurt op basis van verantwoordingen en evaluaties.
VO-30-03 Stichting Regionaal Samenwerkingsverband Breda e.o.
Op de scholen is een goed werkende ondersteuningsstructuur met bijvoorbeeld een orthopedagoog, schoolpsycholoog, ondersteuningscoördinatoren en ambulante ondersteuning. Het streven is om vso leerlingen te laten instromen binnen het reguliere onderwijs en hen daar een diploma te laten halen. De lijntjes met het CJG en leerplicht zijn kort. Via de tool Perspectief op School wordt gemonitord hoe de middelen besteed worden.
VO-30-04 Stichting Samenwerkingsverband passend onderwijs VO Tilburg e.o (Portvolio)
Alle kinderen moeten passend onderwijs krijgen, uitgaande van hun mogelijkheden en rekening houdend met hun ondersteuningsbehoefte. Uitgangspunt daarbij is: regulier waar het kan, speciaal waar het moet. De basisondersteuning moet daarbij op orde zijn.
Vanuit de analyse van de begeleidingsbehoefte bij leerlingen is samen met ouders, docenten, ondersteuningscoördinatoren en specialisten van buiten de school vastgesteld hoe passend onderwijs wordt vorm gegeven. Dit gesprek wordt gevoerd met de partners in het Samenwerkingsverband zodat binnen de regio een dekkend begeleidingsaanbod voor iedere leerling beschikbaar is. Doordat er korte lijnen zijn is maatwerk snel mogelijk. Via de evaluatie van het ondersteuningsplan en vier jaarlijks overleg tussen schoolleiding en ondersteuningscoördinatoren wordt gecheckt of het beleid aansluit op de praktijk.
VO-30-05 Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs De Meierij
Naast de gebruikelijke ondersteuning van ondersteuners passend onderwijs (OPO), worden zowel preventief als curatief trainingen ingezet vanuit groepsdynamische principes.
Eveneens wordt met medefinanciering van het samenwerkingsverband een training aangeboden aan docenten en onderwijsassistenten ter versterking van het pedagogisch-didactisch klimaat: Onderwijs op Maat. Alle trainingen worden gegeven volgens het train-de-trainer principe, dat wil zeggen dat bij alle trainingen een eigen docent aanwezig is om kennis op te bouwen en het aanbod te borgen. Goede voorbeelden worden gedeeld. Mentoren zijn geschoold en gefaciliteerd. Gekeken is naar de inzet van ambulant begeleiders. Naast het herijken van hun rol is er gekeken naar de expertise die nodig is bij de vraagstukken die spelen.
Er vinden met regelmaat evaluaties plaats van het ondersteuningsaanbod, zowel intern als binnen het samenwerkingsverband. Jaarlijks vindt er een gesprek met het Samenwerkingsverband plaats. Hierin wordt zowel gesproken over de basisondersteuning als de extra ondersteuning. Daarnaast vinden jaarlijks gesprekken plaats met maatschappelijk werk, leerplicht, de GGD en bureau Halt. De screening van de GGD levert altijd aanbevelingen op.
VO-30-06 Samenwerkingsverband VO Brabant Noordoost
In 2021 is aandacht geweest voor verdere professionalisering en coaching van medewerkers in het kader van passend onderwijs. Er wordt nauw samengewerkt met externe partijen zoals het samenwerkingsverband, de GGD, de gemeente (jeugdhulp) en leerplicht. Er ligt een opdracht om het aantal vso leerlingen terug te dringen. Dit wordt bijvoorbeeld geprobeerd via zogenaamde Koersklassen. Via het ondersteuningsjaarverslag wordt geëvalueerd hoe de financiële middelen ingezet zijn, expertise en begeleidingstrajecten. Individuele trajecten worden ook geëvalueerd.
In 2021 heeft de directeur van het samenwerkingsverband ontslag genomen. Tot de komst van de nieuwe directeur per 1 mei 2022 wordt er een interim directeur ingezet.
VO-30-07 Regionaal Samenwerkingsverband voor passend onderwijs Eindhoven en Kempenland
De coronacrisis heeft een groot effect op de onderwijsresultaten en de ondersteuningsbehoefte van leerlingen. Leerlingen hebben meer dan voor de coronacrisis zelfstandig moeten studeren. Dat heeft bij een grote groep leerlingen tot leervertragingen en daling van leermotivatie geleid. Er zijn zorgen over het welbevinden van alle jongeren. De eerste voortgangsrapportage van het Nationaal Programma Onderwijs laat zien dat de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande scholensluiting invloed heeft gehad op leerprestaties, executieve functies en sociaal-emotionele ontwikkeling. De aandacht van het onderwijs en daarbuiten gaat daarom vooral uit naar herstel van leerprestaties en welbevinden. Tegelijkertijd biedt deze periode ook een kans voor onderwijsorganisaties. Professionals werken nauw samen bij het omgaan met de gevolgen van corona en gaan daarbij, net als bij het bieden van passend onderwijs, uit van de ondersteuningsbehoefte van een leerling. Ook hebben sommige maatwerkoplossingen tijdens de crisis een grote vlucht genomen, zoals afstandsonderwijs. De extra middelen die het ministerie van OCW heeft toegekend aan het onderwijs (Nationaal Programma Onderwijs) worden o.a. besteed aan mentorbegeleiding, extra lessen inclusief professionalisering en trainingen. Binnen de school vindt overleg plaats op basis van analyses van prestaties en welbevinden van leerlingen om te beoordelen waar extra aanbod gerealiseerd moet worden. Hierbij worden ook externe hulpverleners en het samenwerkingsverband betrokken.
Het samenwerkingsverband heeft extra middelen gekregen voor de leerlingen binnen het Praktijkonderwijs, omdat het ministerie verwachtte dat leerlingen langer binnen PrO zouden moeten blijven omdat stages niet mogelijk waren door corona. Deze middelen zijn niet nodig geweest.
Vanuit het samenwerkingsverband wordt jaarlijks een verantwoording van de ondersteuningsmiddelen en daarmee de acties gevraagd. Ook is er de tweejaarlijkse audit vanuit het samenwerkingsverband waarbij een auditcommissie een rondgang maakt langs de scholen van het samenwerkingsverband. Scholen verantwoorden daarbij de besteding van de ondersteuningsmiddelen. Daarbij krijgen de scholen feedback op het functioneren van de ondersteuningsorganisatie, maar worden zij ook aangesproken als er lacunes in de geboden ondersteuning zijn.
VO-30-08 Stichting Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO-VSO Helmond-Peelland
Middelen voor Passend onderwijs worden uitgegeven aan diverse doelen, zoals extra uren voor mentoren en leerlingbegeleiders, een orthopedagoog, scholing en ontwikkeling.
Er zijn periodiek evaluatiemomenten om op grond van resultaten te meten en na te gaan of investeringen effect hebben. Zowel op niveau van het samenwerkingsverband als op het niveau van de school. Het school ondersteuningsprofiel wordt jaarlijks geëvalueerd. Door de mensen die bij de uitvoering betrokken zijn ook te betrekken bij de vaststelling van de plannen, wordt geborgd dat het beleid aansluit op de praktijk.
VO-30-09 Stichting Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs De Langstraat
Bij de OMO scholen in dit samenwerkingsverband is in 2021 ingezet op uitbreiding van de zorg en basisondersteuning, bijvoorbeeld door de aanstelling van zorgcoördinatoren, inzet coaches, inzet interne begeleiders en mentoren. Ook is er geïnvesteerd in scholing en er is een Time-out voorziening gerealiseerd.
Via overleg met het samenwerkingsverband en gemeenten wordt afstemming gezocht. Dit verloopt nog niet altijd optimaal.
De zorg- of ondersteuningscoördinator speelt een belangrijke rol bij de afstemming van vraag en aanbod