Vernieuwde vmbo-structuur
Beroepsgerichte programma’s
De meeste leerlingen in het voortgezet onderwijs volgen onderwijs in het vmbo. In het schooljaar 2016-2017 zijn de vmbo-scholen van de vereniging gestart met de invoering van het vernieuwd vmbo met tien beroepsgerichte examenprogramma’s. Per 1 augustus 2017 hebben alle vmbo-scholen de nieuwe profielstructuur ingevoerd.
De beroepsgerichte programma’s sluiten aan op de actuele ontwikkelingen in de (beroeps)praktijk en de vervolgopleidingen in het mbo. Ze houden rekening met leerroutes van leerlingen en dragen bij aan een betere organisatie van het onderwijs, ook op scholen met dalende leerlingaantallen.
Vmbo-leerlingen van basis-, kader- en de gemengde leerweg kiezen één profiel, bestaande uit vier profieldelen die centraal worden geëxamineerd en vier keuzedelen die met een schoolexamen worden afgesloten. Deze keuzedelen kunnen ook van andere profielen afkomstig zijn. Voor elk profiel zijn minimaal vijf keuzedelen beschikbaar. De school bepaalt zelf welke keuzedelen zij aanbiedt en welke keuzemogelijkheden zij de leerlingen biedt.
De tien profielen zijn:
Bouwen, wonen en interieur
Dienstverlening en producten
Economie en ondernemen
Groen
Horeca, bakkerij en recreatie
Maritiem en techniek
Media, vormgeving en ICT
Mobiliteit en transport
Produceren, installeren en energie
Zorg en welzijn
Binnen de vereniging zijn alle examenprofielen vertegenwoordigd met uitzondering van ‘maritiem en techniek’. De profiel ‘zorg en welzijn’, ‘economie en ondernemen’, ‘dienstverlening en producten’ en ‘produceren, installeren en energie’ worden het meest aangeboden.
Sterk Techniekonderwijs
Met het programma ‘Sterk Techniekonderwijs’ is vanuit de overheid een bedrag vrij gekomen van 100 miljoen euro voor het stimuleren van techniekonderwijs. Hiermee hoopt de overheid een transitie mogelijk te maken naar duurzaam, dekkend en kwalitatief hoogstaand techniekonderwijs. Schooljaar 2018-2019 stond in het teken van regie- en planvorming. Binnen de vereniging zijn techniekbijeenkomsten georganiseerd waar kennis is gedeeld en van elkaar geleerd werd. Inmiddels hebben nagenoeg alle vmbo-scholen zich aangesloten bij een regio voor Sterk Techniekonderwijs. De meeste van deze regio’s hebben van de minister een goedkeuring gekregen voor het uitvoeren van de techniekplannen. De laatste regio voor Sterk Techniekonderwijs kan in 2020 nog aanhaken. De kerngroep van het kennisnetwerk ‘Vernieuwingen vmbo’ denkt mee over mogelijkheden en thema’s om kennis te kunnen delen.
De OMO-scholen hebben in 2019 de extra gelden vanuit een aantal doelstellingen ingezet. Veel scholen hebben investeringen gedaan om lokalen, leerpleinen en materieel te updaten. Zo heeft OMO Scholengroep Helmond een deel van de gelden besteed ter modernisering van inventaris en materialen, zoals draaibanken, pneumatiktrainers, lego en frees- en figuurzaagmachines. Het Baanderherencollege investeerde in technische apparatuur, zoals computergestuurde zaag- en CNC-machines. Diverse scholen schaften 3D-printers aan. Hierdoor zijn scholen beter in staat om de leerlingen kennis te laten maken met de nieuwste technieken die aansluiten bij de huidige tijd (eigentijds en innovatief techniekonderwijs). Bij OMO Scholengroep Bergen op Zoom hebben leerlingen door de investeringen bijvoorbeeld de mogelijkheid om meer te leren over drones binnen een nieuw keuzevak.
Daarnaast hebben diverse scholen geïnvesteerd in (extra) capaciteit en het verhogen van de deskundigheid van docenten en instructeurs. De gelden zijn ook ingezet voor ontwikkeling en verbetering van de lessen door bijvoorbeeld de vakken natuurkunde, biologie en techniek te integreren en de lesstof te verrijken.
De gelden zijn ook ingezet om de projectorganisatie in te richten, die nodig is om de regioplannen voor de jaren 2020-2023 tot uitvoer te brengen.
Tot slot zijn er vanuit de doelstelling om techniek en techniekonderwijs en samenwerking met ketenpartners te promoten activiteiten opgestart, zoals met het primair onderwijs of met deelnemende bedrijven. De samenwerking van scholen binnen de regio Tilburg met het primair onderwijs in het kader van techniek leverde al een prijs op voor het organiseren van de eerste Lego League. Binnen de regio Sterk Techniekonderwijs Noordoost-Brabant worden ‘Techlabs’ opgericht om zo kinderen binnen het primair onderwijs kennis te laten maken met techniek en de interesse op vroege leeftijd hiervoor aan te wakkeren. In het kader van samenwerking met het bedrijfsleven heeft Scholengroep Het Plein een busje aangeschaft om bedrijfsbezoeken af te kunnen leggen.
Sterk beroepsonderwijs
In de komende jaren staan er opnieuw wijzigingen voor het vmbo voor de deur. In 2019 zijn hiervoor de eerste stappen gezet. De wijzigingen volgen uit ‘Sterk Beroepsonderwijs’ en heeft drie aandachtspunten:
Regionale samenwerking tussen vmbo, mbo en het werkveld. Bijvoorbeeld om meer gebruik te maken van elkaars kennis, expertise en faciliteiten. ‘Sterk Techniekonderwijs’ maakt hier onderdeel van uit.
Doorlopende leerroutes vmbo-mbo. Hiervoor is een wetswijziging in de maak, die in 2020 in moet gaan. Daarbij rond een leerling niet eerst het vmbo af voordat de stap naar het mbo gemaakt wordt, maar kunnen gelijktijdig vmbo- en mbo-vakken gevolgd worden.
Samenvoeging gemengde leerweg en theoretische leerweg. In deze nieuwe leerweg zitten algemeen vormende componenten en een praktijkcomponent. Deze ontwikkeling volgt in een later stadium; ook hiervoor is een wetswijziging nodig.
Het kennisnetwerk ‘Vernieuwing vmbo’ volgt deze ontwikkelingen en trekt bij actuele thema’s samen op met de scholen om kennis te delen.