Nationaal Programma Onderwijs
In het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) ontvingen vo-scholen in Nederland in schooljaar 2021-2022 en 2022-2023 extra middelen. Het is de bedoeling dat zij tot uiterlijk schooljaar 2024-2025 met dit geld leerlingen helpen om door corona ontstane leervertragingen of vertragingen op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling en welzijn in te lopen. Scholen kiezen zelf hoe ze deze NPO-middelen inzetten, ondersteund door de menukaart die het ministerie van OCW heeft ontwikkeld.
De NPO-schoolscan bij OMO
Vanaf 2021 tot 2023 maakte OMO gebruik van een eigen NPO-schoolscan. Deze NPO-schoolscanvragenlijst is in 2020-2021 ontwikkeld door Femke Geijsel (TIAS) in samenwerking met een NPO-werkgroep van schoolleiders, kwaliteitszorgmedewerkers, leerlingcoördinatoren, leraren en leerlingen van scholen die deel uitmaken van de vereniging. Via eLoo kwam de vragenlijst ook voor andere (niet OMO-)scholen voor vo ter beschikking. In 2023 is besloten om de NPO-schoolscan door te ontwikkelen aan de hand van de feedback die is ontvangen vanuit de scholen. Eind 2023 is hier een start mee gemaakt in samenwerking met OnderwijsSpiegel en een klankbordgroep. OnderwijsSpiegel is een partij met jarenlange ervaring in het opstellen en afnemen van enquêtes. De klankbordgroep bestond uit meerdere wetenschappers, NPO-werkgroepleden, mentoren en docenten. Deze nieuwe variant van de NPO-schoolscan is ook beschikbaar gemaakt voor niet OMO-scholen.
Met de resultaten van de oude en nieuwe vragenlijst brengen we welbevinden, leerprestaties, leermotivatie en studievaardigheden in kaart (bij studievaardigheden gaat het ook om zelfregulatie en metacognitie; in de NPO-menukaart wordt dit gebied aangeduid met 'executieve vaardigheden’). Bij OMO verzamelen we deze gegevens in de eerste plaats voor gebruik binnen de scholen: mentoren, docenten en zorgteams kunnen de resultaten gebruiken om maatwerk te leveren voor een leerling; of voor een leerjaar. Op afdelings- en schoolniveau levert de schoolscan input voor (duurzame) schoolontwikkeling die geborgd kan worden in het schoolplan.
Daarnaast willen we als collectief van scholen voortbouwen op wat we samen in deze intensieve periode van onze leerlingen hebben geleerd. Plannen voor longitudinaal onderzoek worden steeds concreter. Dit zal plaatsvinden op basis van de data uit de schoolscans van de afgelopen jaren. In samenwerking met universiteiten zal invulling gegeven worden aan dit onderzoek. Dit data-ondersteund werken is een van de speerpunten voor kwaliteitsontwikkeling.
Resultaten
De resultaten van de schoolscan gaven in de scholen een goed beeld van het welbevinden van leerlingen, leermotivatie en hun studievaardigheden. Ook leverde het instrument waardevolle signalen op voor oplopende vertragingen, groei (bijvoorbeeld beter kunnen plannen), en de aanpak van leraren daarbij. Iedere school heeft zelf bepaald op welke manier de resultaten gebruikt werden om uitvoering te geven aan het NPO-plan en gesprekken te voeren met leerlingen en ouders.
In het eerste kwartaal van 2023 zijn door de verenigingsbrede NPO-werkgroep interviews afgenomen bij OMO-scholen om op te halen hoe hun NPO-plan werkt. In deze interviews zijn zowel kennis als praktijkvoorbeelden opgehaald over hoe scholen hebben geïntervenieerd ten tijde van de coronapandemie. Femke Geijsel heeft de bevindingen geanalyseerd en een rapport opgesteld over ‘kansrijk interveniëren’.
Beeld interventies en inzet van middelen 2023
De inzet van de NPO-gelden wordt gedaan in zeven interventiegebieden. In de navolgende tabel is de totale inzet van alle OMO scholen en de vereniging in 2023 per interventie weergegeven.
Inzet per onderdeel menukaart 2023 | Scholen | Vereniging | totaal |
Meer onderwijs bij groepen leerlingen | 3.160.000 | - | 3.160.000 |
Effectievere inzet van onderwijs | 4.440.000 | - | 4.440.000 |
Sociaal-emotionele en fysieke ontwikkeling leerlingen | 3.783.000 | - | 3.783.000 |
Ontwikkeling executieve functies leerlingen | 1.115.000 | - | 1.115.000 |
(Extra) inzet van personeel en ondersteuning | 13.426.000 | 177.000 | 13.603.000 |
Faciliteiten en randvoorwaarden | 2.609.000 | 109.000 | 2.718.000 |
Overige | 211.000 | - | 211.000 |
Nationaal Programma Onderwijs (NPO) | 223.000 | - | 223.000 |
Totaal | 28.967.000 | 286.000 | 29.253.000 |
In de grafiek hierboven is de inzet per interventie in 2023 weergegeven. Net als in 2022 is de grootste inzet gedaan op interventie ‘(Extra) inzet van personeel en ondersteuning’ gevolgd door de interventie ‘Effectievere inzet van onderwijs’.
In 2021 t/m 2023 hebben de scholen en de vereniging totaal € 107,0 miljoen aan NPO baten ontvangen. Hiervan is € 74,5 miljoen (69,5%) ingezet.
NPO totaal | 2021 | 2022 | 2023 | totaal |
Baten totaal | 42.131.000 | 30.688.000 | 34.238.000 | 107.057.000 |
Inzet totaal | 10.185.000 | 35.036.000 | 29.253.000 | 74.474.000 |
Saldo | 31.946.000 | -4.348.000 | 4.985.000 | 32.583.000 |
In 2023 is van de totale inzet € 1,2 miljoen ingezet voor inhuur personeel niet in loondienst. Dit is 3,6% van de totale baten in 2023.